De slimme bril moet de flops van smartwatch en virtuele realiteit doen vergeten. Technologie plaatst zich letterlijk tussen mens en werkelijkheid.
Google Glass, waar is hij gebleven? De slimme bril werd door het bedrijf achter ’s werelds meest gebruikte zoekmachine gelanceerd in 2013, kwam in 2014 beschikbaar voor achtduizend geselecteerde proefgebruikers die elk vijftienhonderd dollar betaalden voor de eer, en werd in 2015, na een barrage van kritiek, teruggetrokken.
Officieel nam Google het prototype van de slimme bril uit productie, om in 2017 te worden hervat. Voorlopig, werd daar bij gemeld. De bril zou opnieuw worden ontworpen onder leiding van Tony Fadell, een van de mensen achter de iPod. Die vertrok een kleine anderhalf jaar later bij de Google Glass afdeling.
Hij is er dus nog niet, de slimme bril van Google die – aldus het marketingverhaal: in de wc-eendwereld van marketing is het verkooppraatje een verhaal – de kwaliteit van leven van mensen met een beperking kan verbeteren. Hoe hij de levenskwaliteit van mensen zonder beperking verbetert is niet direct duidelijk. Voor welk probleem is de slimme bril de oplossing?
Wel is voor veel mensen duidelijk hoe de slimme bril die kwaliteit van leven verslechtert, getuige de stortvloed aan kritiek (en een aantal rechtszaken) inzake privacy en veiligheid op Google’s prototype. Heeft de digitale revolutie gepiekt? Krijgt de consument last van tech fatigue? Wordt hij wakker?
Pogingen om de computer te vermommen als smartwatch blijken geen doorslaand succes. Kleding met Bluetooth technologie zijn een gimmick gebleven. Het is leuk, het is maf, het is wow. Voor even dan. Maar is het praktisch?
De slimme bril anno 2017
Toegevoegde realiteit
Het roept de vraag op: hoeveel technologie kan een mens verdragen? Hoeveel smartphones, tablets, laptops, notebooks en desktop computers heb je nodig? Met hoeveel schermen wil je je leven aankleden? Met hoeveel ‘slimme’ apparaten wil je je huis vullen? Wanneer is het genoeg?
De slimme bril is een consumententoepassing van augmented reality, toegevoegde realiteit. Dat is een beeld van de werkelijkheid waar de computer het zijne, bijvoorbeeld informatie, aan toevoegt. Toegevoegde realiteit is een stapeling van media.
Het beeld van de werkelijkheid is een mediarepresentatie, niet de werkelijkheid zelf. Over die mediarepresentatie legt de computer een extra laag, de toegevoegde werkelijkheid. Het intensifeert de media-ervaring. Het is de mediawerkelijkheid in het kwadraat. Je ziet meer, maar zie je ook beter?
Augmented reality maakt duidelijk hoe technologie zich tussen de mens en het leven plaatst. Hoe het leven verdwijnt achter technologie. We raken ingepakt in een schil van technologie die ons het uitzicht op de werkelijkheid ontneemt.
Voor virtual reality geldt hetzelfde. We sluiten de werkelijkheid letterlijk buiten door een digitale kikvorsbril-met-beeldscherm op te zetten om een kunstmatige, gestileerde en geregisseerde wereld te ervaren. Daar heb je geen last van barbecue-geurtjes.
Nuttige nieuwe technologie (of niet?)
Technologische fix
Technologie wordt ingezet om een onvolmaakte werkelijkheid te perfectioneren. Althans, zo was het: technologie als weg naar een beter leven. Maar de slimme bril, evenals het marketinggeweld rond virtual reality, maakt duidelijk dat technologie van middel is verworden tot doel.
Eerst was er een probleem, toen kwam de technologische oplossing. Dat is tijdens de digitale revolutie omgedraaid. Nu is er technologie en die zetten we in, ongeacht de nuttigheid of wenselijkheid. Het kan, dus we doen het. Desnoods verzint de marketing er een probleem bij dat door de nieuwe technologie verdwijnt. Haal je de koekoek, dat probleem is verdwenen omdat het er nooit was. De keizer is een exhibitionist.
U bent te dik, te moe, te hyper, te lui, te gestresst. Ontevreden, angstig, ongelukkig, verslaafd. Niet bijster intelligent en niet bijzonder creatief. Niet aantrekkelijk als een fotomodel, niet cool als de hipster, niet ambitieus als de internet miljonair. Maar wij van wc-eend hebben een technologische fix.
De consument wordt overspoeld met technologie die wordt gepresenteerd als oplossing voor problemen die niet bestaan. Onze wereld is tjokvol media en raakt dagelijks voller. Aldus verdwijnt het leven achter marketing en technologie. Het werkt als verdoving voor onze verbeelding.
Marketing en technologie
Opgeleukt met technologie
De technologie-manie slaat regelmatig door en sleutelt niet alleen aan wat ziek is of mank gaat, maar ook aan wat gezond is. Cosmetische chirurgie is een schrijnend voorbeeld.
Minder schrijnend, maar wel zo typerend voor onze omgang met technologie is de gewoonte om de herkenningstune van populaire tv-programma’s te bewerken tot een meer ‘eigentijdse’ versie. Om ze op te leuken met nieuwe technologische mogelijkheden. Hipper te maken. Althans, dat is de veronderstelling.
De tune van het voormalige BBC-programma Top Gear, op de buis sinds 1977, is Jessica van de Allman Brothers Band. De compositie van Dicky Betts verscheen oorspronkelijk op het Brothers And Sisters album uit 1973. Waarom je zou moeten sleutelen aan een fantastisch nummer is niet helemaal duidelijk, maar de Jessica van Top Gear is opgeleukt. Ze kreeg make-up opgesmeerd en werd gestyled.
Top Gear thema oud en nieuw
De briljante themamuziek van de langst lopende sciencefiction tv-serie op de planeet, Doctor Who van BBC, is eveneens onder handen genomen, meerdere malen zelfs. Het originele thema, door Delia Derbyshire in 1963 met de primitieve middelen van de BBC Radiophonic Workshop gerealiseerd, is een mijlpaal in de geschiedenis van de elektronische (pop)muziek.
Dat heeft de Britse staatsomroep er niet van weerhouden om het arrangement van Derbyshire op gezette tijden te ‘moderniseren’, tot er uiteindelijk een monsterlijke Spielberg-op-testosteron versie resteert. De kunst van het innoveren begint met het op waarde schatten van het bestaande.
Sleutelen aan iets goed om het beter te maken? Het leven versluieren achter een deken van digitale voodoo? Technologie is bedoeld om de werkelijkheid te vergroten, niet om die te vervangen. Dat is het domme van de slimme bril.
